E-ticaret, başta internet olmak üzere elektronik bir ağ üzerinden mal ve hizmetlerin alınıp satılması veya fonların veya verilerin iletilmesi işlemidir. Yapılan bu işlemler, farklı şekillerde olur. İşletmeden bir başka işletmeye, işletmeden doğrudan tüketiciye, tüketiciden bir başka tüketiciye ya da tüketiciden bir işletmeye şeklinde olabilir. Elektronik ticaret ve e-iş terimleri genellikle birbirinin yerine kullanılır. Bu terim kimi zaman online perakende alışverişi oluşturan işlem süreçlerine atıfta bulunmak için kullanılabilir.
Son yıllarda elektronik ticaret platformlarının yaygın kullanımı, çevrimiçi perakendede önemli bir büyümeye katkıda bulunmuştur.
E-Ticaret Nasıl Çalışır?
E-ticaret, müşterilerin internetteki online olarak hizmet veren bir mağazaya göz atması ve kullandıkları cihazları ile ürün ya da hizmetler için sipariş vermemi için erişebildiği internet tarafından desteklenmektedir.
Siparişin verilmesinin ardından müşterinin kullandığı web tarayıcısı, online mağazanın web sitesini barındıran sunucuyla ile iletişim kurar.
Siparişle ilgili veriler daha sonra sipariş yöneticisi olarak bilinen merkezi bir bilgisayara aktarılacaktır.
Daha sonra envanter seviyelerini yöneten veritabanlarına, ödeme bilgilerini yöneten bir satıcı sistemine ve bir banka bilgisayarına iletilir. Ardından tekrar sipariş yöneticisine döner.
Siparişin onaylanmasının ardından sipariş yöneticisi olan mağazanın web sunucusu bilgilendirilmektedir. Sonrasında müşteriye verilen siparişinin sorunsuz bir şekilde işlendiğini belirten mesaj gönderilmektedir.
Siparişi alan, daha sonra ürün ya da hizmetin siparişi verene sorunsuz bir şekilde gönderilmesini sağlamakla sorumludur. Bunun için sipariş bilgilerini depoya ya da siparişi karşılamaktan sorumlu olan bölüme gönderir. Bu yapılırken satıcı müşteriye somut ya da dijital ürünler gönderir ya da müşterinin bir hizmete erişimini sağlar.
Elektronik Ticaret Türleri
İşletmeler arası e-ticaret, işletmeler ve tüketiciler yerine işletmeler arasında ürün, hizmet veya bilgi alışverişini ifade eder. Bu, tüm işletmelerin ürünleri, hizmetleri ve bilgileri aramasına, e-tedarik arayüzleri ile işlemlern başlamasına imkan sağlayan online dizinler ve ürün ve tedarik alışverişi ile web sitelerini ihtiva eder.
İşletmeden doğrudan tüketiciye olan ticaret, elektronik ticaretin internetteki perakende kısmına denir. Bu ticaret yönteminde işletmeler doğrudan tüketicilere ürün, hizmet ya da bilgi satar.
Günümüzde internette her çeşit tüketim malının satışını gerçekleştiren çok sayıda sanal mağaza ve alışveriş merkezi bulunmakadır.
Tüketiciden tüketiciye, tüketicilerin çevrimiçi olarak ürün, hizmet ve bilgi ticareti yaptığı bir elektronik ticaret türüdür. Bu tip işlemler genel olarak işlemlerin yaptığı online platform sağlayan üçüncü bir taraf sayesinde sonuçlandırılır.
Online açık artırmalar ve sınıflandırılmış reklamlar, tüketiciden tüketiciye platformlarının iki örneğidir.
Tüketiciden işletmeye, tüketicilerin ürün ve hizmetlerini şirketlerin teklif vermesi ve satın alması için çevrimiçi olarak sunduğu bir e-ticaret türüdür.
İşletmeden doğrudan yönetime olan ticaret ise şirketlerle kamu yönetimindeki ya da devlet kurumları arasında yapılan online işlemleri anlatmaktadır. Devlet kurumları ve bağlı olan şubeleri yasal belgeler, kayıtlar, sosyal güvenlik, maliye ve istihdam ile ilgili e-hizmetlere ya da ürünlere bağımlı bir durumdadır. İşletmeler bu hizmetleri elektronik ortamda temin edebilir. Bu hizmetler, özellikle e-devlet’e yapılan yatırımlar sayesinde son yıllarda önemli bir şekilde büyüme göstermiştir.
Tüketiciden doğrudan yönetime olan ticaret ise bireysel tüketiciler ile kamu yönetimi ya da devlet kurumları arasında online olarak yapılan işlemlerdir. Devlet, vatandaşlardan nadiren ürün veya hizmet satın alır, ancak bireyler aşağıdaki alanlarda sıklıkla elektronik araçlar kullanır:
Mobil Elektronik Ticaret
Mobil elektronik ticaret m-ticaret olarak da adlandırılır. Akıllı telefonlar ve tabletler gibi mobil cihazlar kullanılarak yapılan çevrimiçi satış işlemlerini içeren, yükselişte olan bir elektronik ticaret türüdür. M-ticaret, mobil cihazlar aracılığı ile yapılan alışveriş, mobil bankacılık işlemleri ve mobil ödemeleri kapsar. Mobil olarak gerçekleştirilen sohbet robotları ile işletmelere elektronik ticaret ile ilgili fırsatlar sunulur. Bu sayede tüketiciler sesli ya da yazılı görüşmeler ile şirketlerle işlemlerini tamamlayabilir.
E-ticaretin Avantajları
e-ticaret
Elektronik ticaretin önemli avantajları vardır, günün her saatinde mümkündür. Erişim hızı, tüketici için mal ve hizmetlerin geniş kullanılabilirliği, kolay erişilebilirlik ve uluslararası erişimi içerir.
Elektronik ticaret siteleri, haftanın yedi günü yirmi dört saat işlem yapar. Bu sayede ziyaretçiler istedikleri anda elektronik ticaret sitesine göz atmasına ve alışveriş yapmasına imkan sağlar. Fiziki şekilde faaliyet gösteren işletmelerin belli bir açılış saati vardır. Hatta bazı günler tam olarak da kapalıdır.
Alışverişlerini fiziksel mağazadan yapanlar, içerideki kalabalıklar nedeniyle ürün satın almak ve ödeme yapmak için izin zaman harcarlar. E-ticaret siteleri ise fiziki mağazalara göre çok daha hızlı hizmet verir. Elektronik ticarette ürün sayfaları ile alışveriş sepeti sayfaları çok kısa bir sürede yüklenir. Bir elektronik ticaret işleminin birkaç tıklamadan meydana gelmesi söz konusudur. Alışverişin tamamlanması ise beş dakikadan az sürecektir.
Elektronik ticarette geniş kullanılabilirlik avantajı vardır. Elektronik ticaret, markaların geniş bir ürün yelpazesini hazır hale getirmesini sağlar ve bu ürünler satın alındıktan sonra depodan gönderilir. Müşteriler büyük bir olasılıkla istediklerini çok daha rahat bulacaklardır.
Kolay erişilebilirlik, elektronik ticaretin bir başka avantajlarından biridir. Alışverişlerini fiziksel bir mağazadan yapanlar hangi ürünün hangi reyonda olduğunu bulamayabilir. Ayrıca fiziki mağazalar kalabalık olduğu müşterilerin kontrol etmelerinden dolayı ürünlerin yerinin karışma olasılıkları da vardır. E-ticarette ise durum böylesine karmaşık değildir. Ziyaretçiler, ürün kategorisi sayfalarına rahatlıkla göz atabilir. Aranan her ürün kendi kategorisindedir.
Uluslararası erişim imkanı vardır. Gerçek mekanda faaliyet gösteren işletmeler, mağazalarını fiziksel olarak ziyaret eden müşterilere satış yapar. Elektronik ticaret ile işletmeler, web’e erişebilen herhangi bir müşteriye satış yapabilir. Bu ticaret yönteminde bir işletme müşteri tabanını genişletme potansiyeline sahiptir
Daha az maliyet avantajlar arasındadır. Ayrıca kişiselleştirme ve ürün önerileri de avantajdır. Elektronik ticaret siteleri, ziyaretçilerin göz atma, arama ve satın alma geçmişini takip edebilir. Bu verileri yararlı ve kişiselleştirilmiş ürün önerileri sunmak ve hedef pazarlar hakkında değerli bilgiler elde etmek için kullanabilirler.
E-ticaretin algılanan dezavantajları arasında bazen sınırlı müşteri hizmetleri olabilir ancak bunu da gidermenin yolu elbette vardır. Ayrıca elektronik ticaretin mutlaka yüksek güvenliğe sahip olan sitelerden yapılması gereklidir.
Elektronik Ticaret Nasıl Yürütülür?
Elektronik ticaret, e-posta, çevrimiçi kataloglar ve alışveriş sepetleri, Elektronik Veri Değişimi, dosya aktarım protokolü, web hizmetleri ve mobil cihazlar gibi çeşitli uygulamalar kullanılarak yürütülür. Buna, tüketicilere ve diğer iş beklentilerine yönelik, genellikle spam olarak görülen istenmeyen reklamlar için e-posta kullanılması ve ayrıca abonelere e-bültenler ve mobil cihazlara SMS metinleri gönderilmesi gibi faaliyetler ve sosyal yardım dahildir. Günümüzde daha fazla şirket, birbirinden farklı araçları kullanarak tüketicileri doğrudan çevrimiçi olarak cezbetmeye çalışmaktadır.
Elektronik ticaretin yükselişi, Bilgi Teknolojileri (BT) personelini altyapı tasarımı ve bakımının ötesine geçerek tüketici verilerinin gizliliği ve güvenliği gibi müşteriye yönelik çok sayıda yönü dikkate almaya zorlamıştır. Bu ticarete uyum sağlamak için BT sistemleri ve uygulamaları geliştirirken, veri yönetimi ile ilgili uymaları gereken yasallar vardır. Ayrıca kişisel olarak tanımlanabilir bilgi gizliliği kuralları ile bilgi koruma protokollerinin dikkate alınması gereklidir.
Elektronik Ticaret Platformları Ve Satıcılar
Bir e-ticaret platformu, bir elektronik ticaret işini yönetmek için kullanılan bir araçtır. Küçük işletmelerden büyük işletmelere kadar değişen büyüklükteki müşteriler için platform seçenekleri mevcuttur. Bu platformlar, yalnızca kullanıcı hesaplarına kaydolmayı ve çok az BT uygulaması gerektiren çevrimiçi pazarları içerir. Başka bir platform modelinde ise mağaza sahiplerinin şirket içi geliştirme veya şirket içi altyapı gerektirmeyen bulutta barındırılan bir hizmette “kiralık” alana abone olabileceği SaaS’dir.
Diğer platformlar, bir barındırma ortamı (bulut veya şirket içi), eksiksiz manuel uygulama ve bakım gerektiren açık kaynaklı platformlar biçiminde olabilir.
